Şimdilik - Muzaffer Tayyip Uslu

Kitabı yaklaşık bir ay (biraz daha fazla) önce Ankarada aldım. Üç dört kere okudum. Sonra bi arkadaşıma verdim. Baktım okumuyo gittim geri aldım. Ve an itibariyle tekrar bitirdim.

Hehehh ((:

Elimdeki YKY yayınlarının beşinci baskısı ve anladığım kadarıyla bu baskıda kitaplaşmamış, dergilerde yayınlanmış yazı ve şiirlerine de yer verilmiş Muzaffer Tayyip Uslu’nun. Kitap yaklaşık seksen (biraz daha az) sayfa. Kapağı güzel. Kelebeğin Rüyası filminde satmaya çalıştıkları el yazısı kitap resmi var ön kısmında. Başarılı.

İçeriğe gelince burada Muzaffer Taayip Uslu’nun ruh hali ve edebiyat anlayışı üzerine bir şeyler denebilir ama bence edebiyat anlayışından biraz bahsedip şiirlerden beğendiklerimi yazarak yazardan bahsedelim. Muzaffer Tayyip Uslu Oran Veli tayfasından sonraki Türk şairlerinden olup gelenekçi ve Anadolu romantizminden uzak duran (bununla beraber önceki dönemlere ait kültür sanat mirasının kullanılmasını ama direk devam edilesinden ziyade kullanılmasını da savunmuş ve dile getirmiştir.) Onun da deyimiyle erik ağacını erik ağacı diye anlatmak gerekir. Bir nevi şiiri insana indirgemek, yukarılardan alıp daha insancıl bir forma dönüştürmeyi amaçlamıştır. İnsana ‘e bunu ben de yazarım be’ dedirtir cinsten yazmıştır ve sevdiğim şiiri çoktur. Şimdi şiirlerine geçelim…

ARKADAŞLIK

I

Şiirler söylemek istiyorum size

En tatlı ümitler içinde

İstiyorum ki korkutmasın sizi mezarlık

Göreceksiniz o kadar

O kadar can sıkıcı değildir

Benimle arkadaşlık

Ben
            Rivayete göre

            Allahın talihsiz kulu

Ben

                        Üsküdarlı Şükriye hanımın

                        Ortanca oğlu

Ve yirminci yüzyılın

                        Eli ayağı bağlı

                        Zavallı şairi

                        Muzaffer Tayyip Uslu

Şiirler söylemek istiyorum size

Siz sevgili insan kardeşlerime...

II

Sevgili insan kardeşlerim

Size bütün kalbimle teşekkür ederim

Elleriniz yardımıyla

Saçlarımı tarıyorum

Her sabah

Siz kitaplara yazmasaydınız

Ben nerden bilecektim

İki kere ikinin dört ettiğini

Ve gökyüzünün yatağımdan

Seyredebilir miydim böyle

Aklınıza gelmeseydi

Bu pencereyi açmak odama

Ah biliyorum

Biliyorum bir gün gelir de ölürsem

Omuzlarınızda gidecek cenazem

Size teşekkür ederim şimdiden

                        III

Bilmelisiniz ki insan kardeşlerim

Deniz denen bişey vardır yeryüzünde

Ve gökyüzü mavidir ekseriya

Sonra aklınızda bulunsun

Ne olur ne olmaz

Aklınızda bulunsun

Yalnız yaşamak için geldik bu dünyaya

Başka hiçbir şey için değil

Mesut olabilmemiz içindir

Ne varsa bu dünyada

Gökyüzünden tutun da

Ağaların meyvesine

Hatta gölgesine varıncaya kadar

Ne varsa bu dünyada

Mes’ut olabilmemiz içindir

Aklınızda bulunsun

Kitapta Muzaffer Soysal’ın Birkaç Söz başlıklı yazısından sonra karşımıza ilk bu şiir çıkıyor ki şair hiç yormak istememiş beni. Direk anlatmaya başlamış kendini. Yalın dili ölümle arkadaşlık eder gibi konuşması çok bariz.(ki genç yaşında öldüğünü düşününce pek de bir garip geliyor insana)

BAHARA KASİDE

Bir ben bilirim

Bir de ayaklarım

Baharın bana ettiğini

Ah yalnız ben değil

Şaşıran evin yolunu

Ve unutan

Kitaplarını masada

Yatağını bilhassa

Bahar gelince

Her bahar böyle olurum

Bir kız severim muhakkak

Sarı saçlı

Ve ceplerimi ararsanız

Metelik bulamazsınız

            Bu çok iyi bence… Bahara âşık bir yazar :) ve meteliksiz. Ne kadar bizden biri ve ne kadar hepimiz... Amaç da tam olarak bu ve başarılı mı absulıtli

            GÜNAYDIN

Kapalı duran penceremden

Odama giren sabah güneşi

Günaydın diyor

Sandalyanın sırtında ceketim

Dün gece olup bitenleri unutmuş

Uzun etme diyor işte

Ve bir mırıltı

Kulağımın dibinde

Ben başlayan günüm

Aydınlığı getirdim sana

İnsanoğlu

            Hadi kalksana

Peşinden lafa karışıyor pencere

Günaydın Muzaffer Bey

Sokaklar seni bekliyor

-Sokaklar beni bekliyormuş-

Günaydın

               Yine çok sade bir dille anlatmış şair canının sıkkınlığını ve bunu düzeltmek için eşyalarla girdiği sıkı muhabbeti. Dün gece her ne olduysa unutulup pencerenin lafına kulak asmalı. Günaydın.

ÖLÜLER KONUŞUYOR

              Bu kısımda ölüler konuşturulmuş sırayla (hepsini yazmayacağım ki merak edin kitabı alın abi bu ne böyle beleş beleş…) Biri veremden ölmüş parasızlığından ötürü. Biri cephede ölmüş, tek bir kurşunla. Bir diğeri akşam soğuk almış önce yatağa sonra toprağa düşmüş Muzaffer Tayyip'in de dediği gibi. Biri öldükten sonra yaşayacağı inancıyla ölmüş ve inancıyla sınanıyor. Bir başkası yeni diktirdiği elbiseyi giyemeden öldüğüne yanıyor, teki sarı saçlı bir kızı sevmek zereyken ölmüş, biri açlıktan ölmüş ki annesi de onu doğururken ölmüş zayıflıktan. Bir başkası bir başkası hiç düşünmemiş ölümü. Değerini de bilememiş ona yanıyor. Bir başkası iyi ki de diyor öldüm. Hatıralar ağır geliyordu diyor. Ve bir başkası aynen şöyle diyor

Dünyaya bir daha gelirsem

Aklı başında bir insan olacağım

Akşamları erken uyuyacağım

Ne işim var öyle meyhanelerde

Pazarları

Parklarda gezeceğim

Karımla

            (Tam da burada bi başkası son veriyor tüm bu ölülerin muhabbetine…)

Ben onu bunu bilmem

Şunu bilirim

Şunu söylerim

Ölmek veya ölmemekte

Bütün mesele

Bütün mesele

Yetişir ki insan ölmesin

Akşamları uyuyup sabahları uyansın

Ve saçları dağılsın rüzgarda

Yetişir.

            Söze ne hacet…

                        AVARE

Ben böyle avare değildim eskiden

Bulutlarla merhabam yoktu

Kapısını çaldığım bir ev vardı

Parka gittiğim vakit sorardım

Ağaçların hatırını

Kırk yılda bir kere

Hele sokakları

Yalnız sabahlar seyrederdim

Penceresinden odamın

           Bu şiiri de çok güzeldir. Ne oldu da acep gökyüzüne bakmaya başladı diyesi geliyor insanın. Acı bence. Kaybetmek. Ve hiçbir şeyin sonsuz olmadığının farkındalığı. Bunlar umursamaz yapar insanı ya da mutlu. Aynı şey gibi zaten… Deliler en mutlu insanlardır ki

          Tam da bu dediğimin üzerine güzel bir başka şiir denk gelir kitaptan…

HATIRALAR

Hiçbir şeyi düşünmemeli uzun uzun

Biliyorum ağacı

Ağaç olarak seyretmeli

Lakin elimden gelmiyor bir türlü

Ne yapalım,

İnsan yaratılmışım çünki

Sırası gelmiş

Ağlamışım

Gülmüşüm sırasında

Parasız kalmışım

Aç kalmışım sonra

Artık nereye gitsem

Hatıralar peşimde

            Muzaffer Tayip'ten bahsedip te Denizi konuşmamak abes olurdu zaten

BAZI SAATLER

Denizle deniz olduğum saatler vardır

Küçük ve beyaz bir bulutum

Çay içerken

Sabah vakti                                                                              

                    ERİK AĞACI VE KELİMELER

Oh, ne güzel erik ağacı

Anlatmak için derdini

Muhtaç değilsin kelimelerin yardımına

Biz zavallı

Zavallı insanlar gibi

            Burada şuna dikkat çekmek gerekir zannımca; yazar kitabın sonunda yer verilen Kara Elmas dergisinde yayınlanmış yazısında ‘niçin çiçek açmış canım erik ağacını ciğeri beş para etmez bir teşbih uğruna feda edelim?’ diye sormuş. Kelimeleri daha saf kullanalım demek istemiş o yazısında. Burada da ‘ulan en iyisini sen yapıyorsun erik ağacı. Senin o saf kelimelere bile ihtiyacın yok’ demiş. Ne güzel demiş. Bir resim ol, biz bakıp doyalım

                        ÖLDÜKTEN SONRA

Diyecekler ki arkamdan

Ben öldükten sonra

O, yalnız şiir yazardı

Ve yağmurlu gecelerde

Elleri cebinde gezerdi

Yazık diyecek

Hatırat defterimi okuyan

Ne talihsiz adammış

İmanı gevremiş parasızlıktan

            Ve garibanlık. Herhalde tüm mutlu insanların olmazsa olmazı olan biraz umursamazlık, yokluk ve yalnızlık. O kadar ki balık pazarından geçmek istemezmiş Muzaffer Tayyip…

                        BALIK PAZARI

Geçme Muzaffer geçme balıkpazarından

Bu yaz akşamı böyle

Koltuğunda bir okka ekmekle

Geçme muzaffer geçme balıkpazarından

Eski günler gelir aklına,

                        Eski günler

Eski günler gelir de aklına

Oturup ağlarsın sonra,

                        Ağlarsın ,

Geçme Muzaffer geçme balıkpazarından

Başını derde sokarsın

                        Karışmam

                        Ama bence sadece koltuğundaki ekmekten değil Muzaffer Tayyp'in ağlaması. Başka bir şey olmalı ağlamasına sebep. Başka bir şey ki hiç bilemeyeceğiz yüksek ihtimalle…

                        Bir de şuna bakalım…

                        ÜZÜNTÜ

Ne ister benden bu üzüntü

Sokağa çıksam

Yahut eve girsem

Peşimde

Henüz sevda denilen derde

Düşmüş değilim

Parasızlık da çekmiyorum

Çok şükür bu günlerde

Peki nedir beni mahzun eden

Neden ağlıycak gibiyim

Bir dokunsanız

Şu güzel bahar sabahında

Bilinmez ne arar bu üzüntü

Ben gibi avare bir insanda

Ki bütün gün işim

Dere boyu gezinti

            Eh be Muzaffer Tayyip (: demek eli bol olduğun günlerde de varmış hüznün. Hem de şu çok sevip kasideler yazdığın baharda bile. Demek belki de acı cidden bahanesiymiş şiirin

            Eveet geldik Muzaffer Tayyibin en çok yaptığı şeye…

                        ÖLÜMÜ DÜŞÜNMEK

Mümkün mü ağlasın annem

Mezarımın başucunda

Ben sesimi çıkarmayayım

Hayırsız bir evlat gibi

Ve bulut uçsun da

Ben başımı kaldırmayayım

Yağmur dindikten sonra

Gezinmeyeyim caddelerde

Ah mümkün mü bir güzel kadın

Geçsin de yanımdan

Ben seyretmeyeyim

İçimi çekerek

            Yine ilginçtir bence. Hüzünlü girip de sırıtarak çıkmak hasta ve gencecik bir şairin şiirinden.

            Ve Muzaffer Tayyib’in bir başka olayı…

                        İSTANBUL’A HASRET

                                                                                  -Beçet Necatigil’e-

İstanbul'un bir başka hatırası

Sigara duanı dolu kahve

Güven olmaz erkenden gitmeli eve

Kararsızdır eylül güneşinin seması

Sonbahardır yağmur yağacak elbet

Baksana, kuşlar yuva derdinde

Sen ekmek parası peşinde

Ah dayanılmaz bir hale geldi gurbet

Dayanılmaz yolumun üstünde meyhane

‘çek canım çek’

‘çek gülüm çek’

‘çek İstanbul aşkına bi tane.’

Ne iştir ben de bilmem

İçtikçe hatırlıyorum

Hatırladıkça içiyorum

Doldur kadehi anam babam

            Muzaffer Tayyip’in İstanbul aşkı sevdasını anlatan pek başka şiirleri de mevcut. Vee sarışın kızlara olan ilgisi de sürekli bariz. Mesela…

                        ESMER

Ne zaman aklıma gelse

İstanbuldaki sevgilim

Hep aynı şarkıyı söylerim

Bu berbat sesimle

‘Aman esmer’

‘Canı esmer’

‘Civan esmer’

Oysa ki sarışındır

İstanbuldaki sevgilim

Esmer değil

            Bunu okuduğumda gülmüştüm epey. Her seferinde de sırıtırım. Belki de kandırıyordur bizi Muzaffer Tayyip. E madem niye esmer diye şarkı söylüyor o zaman? Bilemiyorum…

            Son olarak Muzaffer Tayyip'in yakın arkadaşı Rüştü Onur için yazılan bir şiir var. Ondan da bahsettikten sonra bu haftaki yazıya son vereceğim. Zira arkadaşlar içerde balık yapıyorlar. Biraz ayıp oluyor. Demek bizim arkadaşlar balıkçarşısınden geçebiliyorlarmış…

            Neyse efenim şiir şöyle…

                        RÜŞTÜ’DEN GELEN MEKTUP

                                                           -Oktay Rıfat’a-

Önce bütüm şairlere selam

Sonra şunu söylemek isterim

Ölüm hiç de güzel değil

Ne sabah var ne akşam

Sokakların ellerinden öperim

Bana yaşamasını öğretmişler

Dost olsun, düşman olsun

İnsanlara iyi günler dilerim

Söyle sarı saçlı daktiloya

Ben yokum artık

Vefasız dostlara hatırlat

Kimseye kalmaz o dünya

Nasıl unuturum güzeldi yaşamak

Fakat hakkı varmış Oktay’ın

‘hatıralar da dal istiyor’

‘kuşlar gibi konacak’

                        Bu harika şiirden sonra Muzaffer Tayyip’in bize gülümseyerek söylediğini hayal ettiğim şu şiiri de yazıp yemeğe koşuyorum

                        ŞAİR

Siz bakmayın bana

Ben şairim

Deniz üstünde yürüyebilirim

Islık çalarak

Hatta ellerim cebimde

Bir de sigara bulunsun

İsterseniz ağzımda.

Burada Kıvanç Tatlıtuğ'un Muzaffer Tayyip Uslu'yu başarılı bir şekilde canlandırdığı Kelebeğin Rüyası filminden bir görüntü...

                                             Bu da bizzat Muzaffer Tayyip Usluya ait bir fotoğraf.